Ia éard atá san ábhar Rómhánach in Ard-Mhúsaem na hÉireann ná bailiúchán beag ach ionadaíoch de thart ar 1,200 réad, a shíníonn ó nithe séáchomharthaíochta agus maisiúla go réada an ghnáthshaoil. Cuireadh an bailiúchán le chéile sa 19ú haois agus i dtús an 20ú haois chun músaem a bhunú, an músaem as ar eascair Ard-Mhúsaem na hÉireann..

Ar go leor bealaí, mar sin, tá an bailiúchán Rómhánach i gcroílár bunú Mhúsaem an lae inniu. Tá an bailiúchán, ina bhfuil ábhar Biosántach agus Éatrúscach, déanta suas de thabhartais, de thiomnachtaí agus de cheannacháin ó bhailitheoirí, chomh maith le réada ó thochailtí a d’urraigh an Músaem. Cé nach bhfuil an stair ar eolas i gcás cuid den ábhar a tháinig ó bhailitheoirí, tá déantáin thábhachtacha eile ann a thagann ó shuíomhanna aitheanta san Iodáil, san Éigipt, sa Chipir agus in áiteanna eile sa Mheánmhuir. Tá tábhacht ar leith le réada Rómhánacha a fuarthas sa Chipir ag H,H. Kitchener idir 1881 - 1881 i dtochailtí; réada eile a fuarthas i dtochailtí a rinne Ciste Taiscéalaíochta na hÉigipte idir 1901 agus 1909; agus i dtochailtí a rinne Scoil Seandálaíochta na Breataine i 1912..

I measc na n-iarsmaí ailtireachta tá blúirí de phlastar balla péinteáilte, blúirí stucco, mósáicí urláir, leaca díon agus leacanna cuimhneacháin marmair. I measc na réada cloiche is luaithe tá síothal loiscthe Éatrúscach ón 6ú go 5ú haois. I measc na réada cloiche eile tá dealbha eile a thagann ón gcéad aois BC agus ón gcéad aois AD, cosúil le fíoracha, bráidealbha, cloigne agus bloghanna tuama.

Tá réimse fíoracha terracotta agus deilbhíní cré-umha ann freisin, lena n-áirítear samplaí Éatrúscacha ón séú go dtí an cúigiú hAois BC I measc na ndeilbhíní cré-umha Rómhánacha ón gcéad go dtí an dara hAois AD, tá léiriúcháin de Véineas agus Earcail. I measc na réada cré-umha eile tá scáthán, ionstraimí poitigéara, soithí, lampaí, suitigh troscán, scríobairí, eochair agus stampa. Tá réimse leathan de shoithí gloine ann, ábhar ó shochraidí agus ó thithe cónaithe san áireamh..

The pottery collection includes examples of Etruscan bowls from the sixth to fourth Centuries, while Roman ware, dating from the first to fourth Century AD, includes a range of vessel types such as bowls, dishes, jugs, amphorae and jars. Tá éagsúlacht leathan de lampaí ceirmeacha ann freisin.

Tá réimse leathan de bhoinn Rómhánacha ann, a chlúdaíonn samplaí Gréagacha, Heilléanaíoch agus Biosántacha, rud a fhágann go bhfuil bailiúchán cuimsitheach ar chaighdeán maith ann i gcomhair comparáide..

Tá samplaí de chaighdeán ard seodra ann, fáinní cluaise, dealga agus fáinní méara san áireamh. Tá 109 blogh teicstíle sa bhailiúchán agus tháinig siad go léir ó thochailt thuamaí Gréag-Rómhánacha carraig-ghearrtha ag Panopolis ársa san Éigipt. Tá iarsmaí léinte agus baill éadaigh, málaí agus réada teicstíle eile sa bhailiúchán, a thagann ó idir an tríú agus an séú haois AD. Ba í seo an tréimhse tar éis dheireadh riail na Róimhe san Éigipt ach roimh ghabháil na nIoslamach i 641 AD.

Nuair a bhí an bailiúchán á chur le chéile glacadh cinneadh macasamhail de sheoda Rómhánacha tábhachtacha, cosúil leis an taisce airgid ó Hildesheim sa Ghearmáin, a fháil. Cuireadh cóipeanna de bhráidealbha, bloghanna ailtireachta, fíoracha cré-umha agus réada agus plaiceanna eabhair leis an mbailiúchán freisin, agus tá siad seo mar shócmhainn chultúrtha thábhachtach ag an Músaem go dtí an lá atá inniu ann.